Kat mülkiyetinin ve kat irtifakının sona erme süreçleri: Anagayrimenkulün yok olması, kamulaştırılması veya anayapının harap olması durumlarında neler yapılması gerektiğini öğrenin.

Kat mülkiyeti ve kat irtifakı, gayrimenkul hukukunda önemli yer tutan iki kavramdır. Kat mülkiyeti, bir binanın bağımsız bölümlerine sahip olma hakkını tanımlarken; kat irtifakı, bir arsa üzerinde inşa edilecek olan yapıların sahiplerine belirli haklar tanır. Ancak, bazı durumlarda bu haklar sona erebilir. Bu yazıda, kat mülkiyetinin ve kat irtifakının sona erme süreçlerini ele alacağız.

A) Kat Mülkiyetinin Sona Ermesi

I. Anagayrimenkulün Arsa ile Birlikte Yok Olması veya Kamulaştırılması

Kat mülkiyeti, anagayrimenkulün arsası ile birlikte yok olması veya kamulaştırılması durumunda sona erer. Bu durumda, kat mülkiyeti kütüğündeki sicil kaydı silinir. Anagayrimenkulün tüm bağımsız bölümleri tek bir kişinin mülkiyetine geçtiğinde ise kat mülkiyeti kendiliğinden sona ermez. Sicil kaydının silinmesi, tüm kat maliklerinin yazılı talebi üzerine gerçekleştirilir.

Eğer anagayrimenkul tamamen yok olursa veya kamulaştırılırsa, her bağımsız bölümün kamulaştırma bedeli ayrı ayrı takdir edilir ve malike ödenir.

II. Anayapının Harap Olması

Anayapının tamamen harap olması durumunda kat mülkiyeti kendiliğinden sona erer. Eğer bir bağımsız bölüm harap olursa ve maliki bu bölümü iki yıl içinde yeniden yaptırmazsa, diğer kat malikleri arsa payının değerini ödeyerek bu payı devralabilirler. Bu durumda, devrolunan arsa payları kat mülkiyeti kütüğüne yeniden kaydedilir.

Eğer birden fazla bağımsız bölüm harap olmuşsa ve bu bölümlerin yeniden yapılması birbirine bağlı ise, maliklerin altı ay içinde diğer kat maliklerine yeniden yapım durumu hakkında bilgi vermesi gerekir. Yeniden yapılmak istenmeyen bölümler öncelikle diğer maliklere devredilir.

III. Bildirme Ödevi ve Kaydın Silinmesi

Anagayrimenkulün veya anayapının harap olması durumunda, bu durum yönetici veya bağımsız bölümün maliki tarafından tapu idaresine bildirilir. Kat mülkiyeti sona erdiğinde, kat mülkiyeti kütüğündeki sayfalar kapatılır ve gayrimenkulün kaydı yeniden düzenlenir.

B) Kat İrtifakının Sona Ermesi

Kat irtifakı, arsanın maliki veya maliklerinin yazılı beyanı ile her zaman sona erdirilebilir. Ayrıca, arsanın tamamen yok olması, üzerinde yapı yapılmayacak hale gelmesi veya kamulaştırılması durumunda da kat irtifakı kendiliğinden sona erer. Eğer arsa üzerinde beş yıl içinde yapı yapılmazsa, maliklerin talebi üzerine sulh hakimi kat irtifakının sona ermesine karar verebilir.

Sonuç

Kat mülkiyeti ve kat irtifakı, gayrimenkul sahipleri için önemli haklar tanır, ancak belirli durumlarda bu haklar sona erebilir. Bu yazıda, kat mülkiyetinin ve kat irtifakının sona erme süreçlerini detaylı bir şekilde inceledik. Gayrimenkul sahiplerinin bu süreçleri ve haklarını iyi anlamaları, olası sorunları önlemek açısından büyük önem taşır.

60